Een zon licht nergens wakker van.
Ze is geen beeld, zon heeft geen beeld,
ze is licht in alles, haar bron onzichtbaar.
Zon licht alles en iedereen in, ze licht alles door.
Nergens remt haar vaart, nooit stopt ze even
met belichten van verschijnselen.
Alle kennis licht in licht besloten,
alleen licht weet dat alles licht is,
het eeuwig voortschijnend inzicht
dat licht zacht alles doordrenkt.
Wat een zandkorrel weet?
Ze weet zo licht en fijn te zijn
dat wind haar vleugels geeft.
Zand weet zich zonder voetjes…
te verplaatsen…korreltje…voor korreltje…
Korrels hebben een hechte losse familieband,
ze zoeken elkaar op in duin of woestijn
zee en wind zijn hun openbaar vervoersbedrijf.
Zandkorrels vergaderen liefst over
fundamentele zaken zoals water en land.
Daarna gaan ze op vakantie, liggen op het strand.
In je schoenen liften vaak korrels mee,
na een wandeling aan zee,
ver van huis komen ze thuis.
Ook al gaat het tegen onze gewoonte in om het hier over
het zelfde te hebben maakt de redactie voor Het een uitzondering,
omdat Het zo’n uitzonderlijk woord is binnen onze taal.
Het is een uniek woord, zo veelzijdig in haar onzijdigheid.
Het kan alles betekenen. Het is het grootste containerbegrip.
Het is het legendarische vat van alle tegenstrijdigheden.
Het wordt evenwel op grote schaal veronachtzaamd en onderschat.
Men ziet Het consequent over het hoofd.
Het zou niets betekenen…
Het zou nietszeggend zijn….??
Het tegendeel is het geval:
Het kan juist van alles nog wat betekenen, zelfs onbepaalde,
abstracte verschijnselen kunnen Het genoemd worden.
Het is beschikbaar voor welke inhoud dan ook.
Het is wellicht het beste wat de taal heeft voortgebracht.
Het is alomtegenwoordig.
Het is een mysterie.
Het is vanzelfsprekend.
Het is wat Het is.
Waartoe zijn wij op aarde? ,vroeg de maan in hemelsnaam.
Om onszelf overbodig te maken, zei de leraar.
Om sporen na te laten, zei de archeoloog.
Om ons voort te planten, zei de bioloog.
Om haar te vervuilen, zei de grootindustrieel.
Om haar te versieren, zei de kunstenaar.
Om haar groen te maken, zei de plant.
Om haar te overwinnen, zei de bergbeklimmer.
Om haar aan te harken, zei de tuinman
Om haar te ontvluchten, zei de astronaut.
Om muziek voor haar te maken, zei de violist.
Om over haar roddelen, zei de filosoof.
Om krankzinnig van haar te worden, zei de gek.
Om haar weg te waaien, zei de wind
Om haar in kaart te brengen, zei de geograaf.
Om haar te vernietigen, zei de atoombom.
Om haar te bevochtigen, zei de zee.
Om haar te onherstelbaar te verbeteren, zei de utopist.
Om haar te bestraten, zei de stratenmaker.
Om haar te exploiteren, zei de projectontwikkelaar.
Om haar te redden, zei de wereldverbeteraar.
Om haar te beschrijven, zei de historicus.
Om haar mooier te maken, zei de estheet.
Om haar te veroveren, zei de dictator.
Om haar te bewonderen, zei de reiziger.
Om haar therapie te geven, zei de psycholoog.
Om haar ervaring te verdoven, zei de psychiater.
Om in haar kringloop op te lossen, zei de ecoloog.
Om haar essentie te doorzien, zei esotericus.
Om haar te meten, zei de wetenschapper.
Om niemand te zijn, zei de mysticus.
Om aardig te zijn, zei de boer.
Om te spelen, zei het kind.
Om, zei Boeddha.
Om…
O, zegt de maan in hemelsnaam
Abstracte…………. kunst….
je weet niet wat je geestige oog ziet….
totdat
je je
hoofd
naar links
laat
vallen
dan zie je
dat je wordt aangekeken door een stripfiguratie…
de beroemde eend is terug
gebracht tot
platstrakke vormen
van kleur
De kraan loopt
Het huis staat
Het geld rolt
Het glas zingt
De krant brandt
De bel gaat
Het graan danst
De goot drinkt
De steen weegt
De wind ligt
De nacht valt
De snaar klinkt
Het bed slaapt
De stoel leunt
De tijd vliegt
Het tij springt
De kleur vloekt
Het hout werkt
De olie kruipt
De buis dwingt
De deur klemt
De verf druipt
De vlam likt
De maan blinkt
De vloer draagt
De bal rolt
De motor zuipt
De boot zinkt
De ruimte gaapt
De korf gonst
De dam strekt
Het land slinkt
De kool raapt
De peer bakt
De raap gaart
De schoen wringt
Het ding werkt
het werk woordt
Het woord schrijft
de pen inkt
Ek sal probeer jou te skrijf my jeug
in die agterwijk van die groot hawestad.
My pa het hard gewerk as skipaflaaiman!
Pisangbootjies gelos en steenkoolsakkies gesleep naar die walkant.
Als hy pikswart trug was gekom hy ruik so fijn naar pisang.
Wy het hem mooi ‘Pa Pisang’ genoem.
Hy vertel oër die heimweeïge seereis, oër die gevaar,
hoe die skip is gesink, gestoot op die klip.
Weken dryf Pisang Pa op die wild Kaapsee!
Niksnie geëet nie en het hy die meermin uit die golfies gevis,
‘Die meerminvrou is jou moe gewor’ , seg myn Pisang Pa,
‘en nu dan jy sal slapies doen, klein dolfyn!’
Ek droom elk nag van Meermin Moe,
van waar haar staartjie is geblyf?
De mens is eigenlijk een soort van vogel,
maar dan wel eentje zonder veren.
Ook fluit hij maar matig,
meestal alleen het mannetje, vaak vanaf een bouwsteiger.
In vliegkunst faalt de vogelmens steevast.
Goed, ik geef toe: de mens heeft inderdaad geen snavel,
maar ik zeg liever: nog niet, de evolutie is nog jong.
Hij loopt wel vief rond te lopen, het lijkt dus meer een loopvogel
die overigens dan weer wel geen ei legt..
Maar goed, afgezien van de voorgaande contra-indicaties
vind ik de mens toch wel degelijk een vogel,
en misschien wel een echtere vogel dan
die rondvliegende gasten die wel alle kenmerken
van het vogelschap bezitten.
Nou, zoek het allemaal ook maar uit,
ik ga weer naar m’n nest!
Je kunt het met niets vergelijken: de kunst van het niet vergelijken.
Het heeft veel weg van achterwege laten van…
Verder kun je er weinig over zeggen zonder tot vergelijkingen te komen.
Zelfs het vergelijken met niets is misleidend.
Waarom zou je de kunst van het niet vergelijken beoefenen?
Het niet beoefenen is de kunst, beoefening zou weer een vergelijken zijn.
F. Wildesheim
(Photo: still uit documentaire Visages Villages)
Is herinnering dat gene
wat vergat te vergaan?
Een beslagen raam
betekend door een kindervinger?
Weerstand laat indrukken na.
Een deur die vredig klemt…
de hele barst in dit vaasje.
Vergeten te bestaan zet de zon in het licht.
Geen spoor van wind door het uitgewuifde riet.
Geen natte voetafdruk op de warme steen.