Het had weinig gescheeld of je was er niet geweest,
je was bijna iets anders, een plant, een steen of beest, iets dierbaars geworden,
iets anders met geest. Nu was je een zondagskind op Vaderdag geboren.
Een geluk bij een ongelukje, een toevalstreffer, doelpunt in eigen goal in de verlenging.
Je vader was geen goaltjesdief, eerder een ausputzer, niet te passeren in fair-play.
Moeder stond op doel het net te mazen en de palen op te poetsen, sop en groene zeep.
Wist zij veel dat de wedstrijd al begonnen was. Ze dacht meer aan ruimschoots voorbij.
En toen kwam jij plots, als vreemde speler ingevlogen uit het buitenland, een balverliefde pingelaar. Je bleek het levende bewijs dat theorie nooit klopt. Jij werd de plaatsbepaling van ‘hier’ waar je ook was op het groene gras. Je speelde blootsvoets als een indiaan, gewoonten uit een vorige leven. Geboren worden, een mysterieuze tak van sport, speling der natuur.

Onze zoon van acht is inmiddels veertien. Hij is nogal tegendraads. Geen idee van wie hij dat heeft. Wij schuiven het op de tijdgeest. Hij schijnt er immuun voor te zijn.
Voor zijn verjaardag wilden we hem iets bijzonders geven. Iets blijvends waarmee hij er bij zou horen. Een huidversiering of een fraaie doorboring. Maar hij weigerde, ondanks alle goede argumenten….het is voor je eigen bestwil…goed voor je integratie…je maatschappelijke loopbaan…..ieder kind wil er toch bij horen…?
Zo hebben we hem ook vergeefs geprobeerd te laten wennen aan muzak. Gewoon omdat je er nergens meer aan ontkomt en je het jezelf zo moeilijk maakt als je er niet van houdt en wij er uitslag en hartkloppingen van krijgen. Maar hij molde elke cd, hij delete elke playlist die we samenstelden. We waarschuwden hem dat hij alle gevolgen van zijn obstinate houding zelf moest dragen. Waarop hij oprecht verwonderd reageerde: ‘Ik ben niet obstinaat’. Typisch een bevestiging van een onaangepaste. Ze hebben het zelf niet meer in de gaten. De gescheurde spijkerbroek weigert hij eveneens, die gooit hij gewoon weg. Het allerergste is dat hij geen mobiel wil. Hij wil niet traceerbaar zijn, niet op een scherm leven. Wij weten als ouders dus niet waar hij uithangt. Vooral de laatste jaren lijkt hij ons steeds meer te mijden. Overigens wel op een keurig welbespraakte, voorkomende manier. Hij gaat zijn eigen onnavolgbare weg.
Het enige dat we weten is dat hij leest, oude boeken uit antiquariaten die hij netjes kaft. Nieuwe boeken die we hem aanraden blijven maagdelijk ongelezen in zijn jongenskamer. Hij komt er niet aan toe, verklaart hij terloops. We snappen niks van die jongen.

Tante Gans uit Hamstolveen had het hoger in haar bol dan haar zusters die meer langs lager wal flaneerden. Ze hield theekransjes met de lokale notabelen, doktoren, advocaten, 1 notaris en kunstenaressen van wie ze Ceramique collectioneerde. Ik wist nog niet wat zeeramiek was. Dat bleek gebakken klei te zijn al dan niet bedekt met glazuur. Het hing aan de muur als plakkaat of in de vensterbank zonder plant erin. Volgens mijn vader sprak tante met een hete aardappel in haar keel. Die eigenheimers haalde ze op in een vioolkist…? Maar dat zou ik later pas snappen, voorspelde hij mij.
Wij behoorden tot de arme tak van de familie. Onze tak zocht het lager op, op de grond. Dan wist je tenminste waar je stond. Vandaar dat Tante Gans nooit tijd voor ons had. Een afspraak was altijd moeizaam en van korte duur. Ik vond tante wel een exotisch exemplaar binnen het familie park in elk geval anders dan de rest. Ze leek een beetje voornaam met die parels aan haar gebruinde oorlelletjes.
Slechts éénmaal mochten wij bij ze eten. Als jongen in de groei weet ik nog hoe ik rammelde en hoe dat diner op stand mij tegenviel.
Zo at die rijke tak dus: erwtjes met aardappel, een eetlepeltje boterjus, bekroond met een hardgekookt ei. Als extra bonus kwam er ook nog een dessert, zo was ons tevoren al beloofd…om ons alvast lekker te maken.
Door het ultramoderne doorgeefluik tussen keuken en kamer werd het dienblad met duralex schaaltjes geserveerd. Ik wist niet wat ik zag. Er lagen kale blaadjes botersla in.
Ook bij mijn arme ouders meende ik een onderdrukte verbijstering te zien. We moesten nog even wachten tot iedereen paraat was om aan te vallen. De slablaadjes bleken met suiker bestrooid. Na drie hapjes was het schaaltje leeg. ‘Heel apart!’ ,zei mijn vader.
Mijn moeder keek besmuikt zoals gewoonlijk maar bij deze speciale gelegenheid heel netjes, als een opgelaten barones. We werden netjes de deur uitgewerkt. Later hoorde ik dat tante Gans op vakantie in Duitsland onwel was geworden en in het krankenhaus was opgenomen. Tegen haar dochter beklaagde ze zich erover dat die lui daar allemaal Duits spraken, nou ja zeg.

Mijn vader sneedt het eelt van mijn moeders eksterogen,                 met een vlijmscherp mes. Dat kweekte ze op haar voeten door te nauw schoeisel te dragen. Leger des Heilsschoenen die al door vreemde voeten waren afgelopen. Vader was bijna hoefsmid geworden in Broek en Waterland, daar zou hij paarden beslaan en hoeven bijsnijden. Helaas ging dat niet door. Hij werd filiaalhouder terwijl hij helemaal niet van filialen hield. Nu moest hij zich behelpen met mijn moeders verhoornde voeten. Hij had ook een schoenenleest waar hij in de oorlog de deuren mee langsging om schoenen te lappen. Nu lapte hij de schoenen van ma, zette er nieuwe hakjes en zolen op. Dan zat hij met zijn mond vol scherpe kopspijkertjes met een mooi gesmeed hamertje te kleunen op het leer. Het eelt groeide ongeveer even snel als het slijten van de verse hakjes. Tegenwoordig hoor je weinig meer over eelt. Handwerk verdwijnt. Schoenen pleurt men keurig weg als de kleur niet meer zo bevalt.
Er heerst een groot taboe over het eelt op de ziel. De huidige mens draagt dikke lagen eelt met zich mee.
Dat eelt dient om de gevoelswereld te verdoven. Daar praat men niet over. Natuurlijk zijn er ook die het bestaan van de ziel ontkennen. Tegen die lui zou je willen zeggen: lieve mensen, dat is het eelt, die ontkenning van de ziel is die ondoordringbare eeltlaag, uw pantser. Mijn vader zou er een levenswerk aan hebben om dat eelt te verwijderen, maar hij zou er gewoon aan beginnen. Vader hield van handelingen. Daar kreeg hij eelt van op zijn handen. Soms sneed hij het eelt op zijn duim bij.