Mooi relatief

Er bestaan geen gelijke uitgangsposities aan de start.
De één heeft langere benen, lichtere botten,
een licht spierstelsel, een kwikzilverachtige basisspanning in de spieren.
Noem alle voordelen maar op om het snelst van A naar B te rennen.
Het tegenargument dat iemand met deze aangeboren aanleg ook moet trainen gaat niet op omdat de minderbedeelden nog veel harder zullen moeten trainen om hun eveneens aangeboren ‘gebreken’ te overstijgen.
Wat meet een hardloopwedstrijd nu eigenlijk?
De wil om te winnen? Meet ze karakter? Meet ze ongelijkheid, ongelijke aanleg?
Stel dat bewezen kan worden dat alle deelnemers even hard trainen dan zou ik zeggen; dat laatste. Ongelijke aanleg.
Maar stel nu dat alle aangeboren voordelen exact gemeten konden worden?
Dan zou er voor elk lichaam een specifieke ’toepasselijke’ afstand berekend kunnen worden die de startpositie rechtvaardig zou maken. In dat geval zou harder of slimmer trainen de doorslag kunnen geven. Zou dat de rechtvaardigheid vooruithelpen?
Helaas niet, niet iedereen is even slim om de meest effectieve voorbereidingen te treffen.
Iedere persoonlijke verdienste wordt hiermee ontmaskerd.
Is dat erg?
Welnee, het blijft prachtig om naar een hardlooprace te kijken ook al is het een tijdelijke illusie om het tijdelijke te vieren met twee honderdsten van seconden.
Illusies worden er niet lelijker op wanneer ze worden doorgeprikt. Ze blijven mooi en relatief.

Biroestaanse toestanden

Atelier Biroe © 2017

Biroestan heeft een lukrake staatsvorm,
niet te verwarren met de bananenrepubliek.
Al eet men hier wel dagelijks bananen, met schil en al.
Het wetboek bestaat uit louter uitzonderingen op de regel, regels zijn bovendien geheel contextgerelateerd. In de meeste gevallen wordt de context zodanig aangepast dat de uitzondering op de regel goed tot haar recht komt.
Historisch is dat zo gegroeid omdat alle Biroenese wezens zo geheel verschillend zijn, met eigen levensbehoeften, wensen en gebreken.
Sommigen hebben twee nekken, drie pootjes, één oog, twee lijven, geen neus, vijf haren…
Discriminatie of beter gezegd, onderscheidingsvermogen is hier dagelijkse praktijk en tegelijk geen enkel probleem, want vanwege het onderscheid is iedereen uniek en herkenbaar. Het onderscheiden van verschillen wordt hier zeer gewaardeerd en beloond, een ieder doet er van harte aan mee. Alle huidskleuren komen voor, maar in steeds wisselende nuances. Vele Biroenezen verstaan zelfs de kunst om van kleur verschieten, vooral in de provincie Kamelonië. Je ziet ze alleen bijna niet omdat ze geheel samenvallen met hun omgeving. Het is mij meer dan eens overkomen dat ik alleen dacht te zijn tot plots bleek dat ik omringd was door talloze Biroenesiërs.
Het planten van bananenbomen is een verplichting voor iedere Biroeaan, het is hun vorm van belasting betalen. De enkeling die zich daaraan probeert te onttrekken krijg als herinnering, maandelijks een groene pisang thuisgestuurd.

Welk land op deze aardbol eigenlijk zou niet gezegend zijn met het uitbreken van Biroenese toestanden?

Leeg vel

De maquette van zijn atelier-woning laat duidelijk zien dat Mondriaan midden in zijn kunstwerk leeft. Elk vlak van zijn woning is een leeg vel dat de vraag naar de juiste verhoudingen stelt. De vloer is opmerkelijk leeg, kunst om op te lopen, om op te dansen.
Geen scheiding tussen werk en leven.
Alle scheidingen opheffen is de kunst,
ruimten openen, speelruimte scheppen.

Openbaar

Het grootste openbare geheim is wellicht
dat de mens magie zoekt of verlangt naar een wonder,
transcendentie…
Alsof al wat ons onringt, waar wij uit bestaan en
waar wij deze wereld mee waarnemen niet zelf het grootste
wonder is. De simpele notie dat dit, hier, nu
de onmiskenbare levende transcendentie is…
Het moet enorm veel energie kosten om dit te miskennen.
Hoeveel energie zou de erkenning hiervan genereren?

Victory

Zoals de bonkige maan op afstand mooi gaaf en rond lijkt zo lijkt Mondriaans Victory op afstand rechtlijnig strak.
Mondriaan zat meestal strak in het maatpak, maar op het laatst begon hij te swingen op de Boogie. Piet was een volleerd klassiek meesterschilder, daarom zo opmerkelijk dat hij al het ‘aangeleerde’ kon loslaten, zelfs zijn kwast.
Isolatietape van de NewYorkse ijzerhandel op de hoek voldeed ook.
Hij experimenteerde er vrijelijk op los in zijn allerlaatste ‘schilderij’. Met sellofaantape in primaire kleuren speelde hij verder in zijn laatste dagen. Van dichtbij zien we de knullig afgescheurde plakbandjes. In de laatste week voor zijn overlijden bracht hij nog ingrijpende veranderingen aan.
Op zoek naar een juiste combinatie van onregelmatige kleurvlakjes. Op zoek naar ritme, cadans.
Het ziet heel levendig, provisorisch uit, improvisorisch als beeldende muziek.
Victory heeft de schoonheid van het onvoltooide en wellicht van het onbedoelde.
Een van de grote vragen in de kunst is: wanneer is een werk vervolmaakt?
Onmogelijk te beantwoorden, want hoeveel mooier zouden de bekende meesterwerken onaf zijn? Hoeveel meer meesterwerken zouden er zijn als kunstenaars eerder gestopt waren met afmaken?

Is het werk echt zo bedoeld zoals het nu is?
Ook zo’n terechte en onmogelijke vraag.
De kleuren zijn veranderd, de wereld waarin het ontstond is veranderd en het publiek is nieuw geboren.
Het is aan de beschouwer om kunst af te kijken.
Ik moet bekennen…het lukt mij niet bij Victory, zo vers en fris is het, iedere keer als ik het in levende lijve zie…steeds opnieuw die feestelijke (r)evolutie van het sublieme.

Ratsmodee

Gisteravond woonden wij de zoveelste première bij van ‘Ratsmodee’ het nieuwste klavierstück van Wolfgang Geyerhalter.
Het was een dramatische uitvoering van het normaal gesproken zo serene verstilde requiem, halverwege zakte de componist door zijn pianokruk, het licht viel uit en er begon zomaar een wind te waaien.
Het publiek was in eerste instantie onthutst en ontregeld.
Pas toen Geyerhalter toelichting gaf op zijn laatste werk bleek
dat het doorzakken gewoon de bedoeling was.
Zijn kruk was speciaal voor deze gelegenheid van bordkarton geprepareerd, de windmachine stond verdekt opgesteld om een plotselinge apocalyps te suggereren. Terwijl Wolfgang bevallig van zijn kruk viel trok hij eigenhandig de stekker eruit.
Het einde der tijden, totale duisternis.
Na zijn gedegen uitleg moest het publiek hartelijk lachen
om het uitgekiende effectbejag van de toonkunstenaar en
hoe ze er met open ogen waren ingetuind.
Een enkeling wierp tegen dat Geyerhalter zich van oneigenlijke middelen bediende, maar die werd al gauw als kniesoor afgeserveerd.
Het zou niemand verbazen als Ratsmodee tot de klassiekers van de moderne pianoliteratuur zal gaan behoren.